Kerkborden Grote Kerk Schermerhorn

Tien-geboden bord

Vervaardiger onbekend, olieverf op eiken paneel, 1622, 182 x 127 x 7 cm

Stichting Oude Hollandse Kerken

Dit paneel was een van drie geselecteerd voor restauratie. De huidige kerk is tussen 1634 en 1636 gebouwd als een gereformeerde kerk in gotische stijl. Het interieur met zijn originele gebrandschilderde glazen, heeft ook een prachtig houten tongewelf, beschilderd met florale motieven, een authentieke eiken preekstoel en om de pilaren gebouwde kerkbanken.

Dat deze kerkborden in hun oorspronkelijke context behouden zijn, maakt hun (sociaal)historische waarde hoog, zowel in de context van het gebouw en interieur als voor de gemeenschap.

voor behandeling

na behandeling

Het project was gericht op conserverend behoud van de panelen. De hechting van de grond en verflagen op het Tien Geboden bord was erg instabiel geworden; er waren al veel lacunes ontstaan en verspreid grote gebieden met opstaande en loszittende verf. Consolidatie van de grondering- en verflagen was essentieel om het werk te stabiliseren en verder verlies van origineel materiaal te voorkomen. Vervolgens konden we het oppervlakte vuil verwijderen en hebben we een dunne synthetische laag moleculaire vernislaag aangebracht, vooral om de verzadiging van de verflagen te verbeteren.

detail voor behandeling

detail na behandeling

Voor de grotere lacunes in de drager en de lijst is een vulmiddel gemaakt met een flexibel en elastisch acrylhars bindmiddel. Omdat het klimaat in de kerk niet goed te reguleren is en onderhevig aan schommelingen, is het belangrijk om de werking van het hout zo min mogelijk te blokkeren.

Lacunes in de verflagen hebben we geretoucheerd en nadat de behandeling voltooid was, zijn de panelen teruggeplaatst met de nodige preventieve conserveringsmaatregelen.

Het gaf veel voldoening deze bijzondere objecten, met oorspronkelijk een deels praktische functie, in samenwerking met mijn collega’s Anna van Milligen en Rachel Houssin te restaureren, en ze vervolgens teruggeplaatst te zien in hun originele context. Mede dankzij de inzet van de Stichting en de plaatselijke gemeenschap, was het een voorrecht en genoegen om aan het behoud van de kerkpanelen te werken.